Obchodzimy setną rocznicę urodzin wybitnego naukowca – Bronisława Jana Zyski, który przyszedł na świat w Wielkich Hajdukach. Ojciec Emanuel był urzędnikiem tamtejszego stanu cywilnego i działaczem śpiewaczego ruchu.

Matka miała na imię Maria. Profesor Zyska był pionierem inżynierii materiałowej oraz mykologii, czyli grzyboznawstwa. Jest autorem wielu opracowań naukowych dotyczących ochrony XIX-wiecznych zbiorów bibliotecznych. Jego praca nad udoskonaleniem produkcji papieru bezkwasowego znacząco wpłynęła na trwałość i zachowanie zasobów bibliotecznych.

Bronisław Jan Zyska w latach 1936–1939 był uczniem Państwowego Gimnazjum im. Odrowążów w Chorzowie (obecnie Uniwersyteckie I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego). Podczas II wojny światowej został wywieziony na przymusowe roboty do Kankelau pod Hamburgiem. Po wojnie pracował ochotniczo jako tłumacz i kierownik chóru oraz organista w obozach Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Pomocy i Odbudowy – UNRRA w Landsbergu i Schongau. Gdy wrócił do kraju (październik 1945 r.), podejmował prace dorywcze i kontynuował przerwaną naukę. W 1947 r. zdał egzamin maturalny w Państwowym Koedukacyjnym Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącym dla Dorosłych w Katowicach.

Studia na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego ukończył w 1951 r., uzyskując dyplom inżyniera rolnictwa i magistra nauk agrotechnicznych. Jego praca magisterska dotyczyła grzybów w Kopalni Węgla Kamiennego „Mysłowice: i szkód przez nie wywoływanych. Rozpoczął pracę w Głównym Instytucie Górnictwa (GIG) w Katowicach, gdzie pozostał do przejścia na emeryturę w 1990 r., będąc najpierw adiunktem, potem profesorem.

W kolejnych latach uczył biologii i chemii, był także konsultantem w fabryce superfosfatu „Bogucice” w Katowicach. W roku 1960 uzyskał stopień doktora nauk rolno-leśnych w Wyższej Szkole Rolniczej w Poznaniu, w 1971 r. stopień doktora habilitowanego, a sześć lat później profesora nadzwyczajnego nauk technicznych.

W latach 1978–1993 zasiadał w Radzie Naukowej GIG i kierował Samodzielnym Zakładem Inżynierii Materiałowej. Był także wykładowcą Politechniki Śląskiej oraz Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach, gdzie kierował Katedrą Nauk Biologicznych. Na Uniwersytecie Śląskim prowadził badania nad ochroną zbiorów bibliotecznych przed zniszczeniem, tworząc podstawy nowej specjalizacji na studiach bibliotekoznawczych. Pełnił funkcje dyrektora Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej oraz przewodniczącego Komitetu Wydawniczego IBiIN. Jest autorem ponad 330 publikacji naukowych w periodykach polskich i zagranicznych oraz 11 książek. Jego badania i prace przyczyniły się do ochrony dziedzictwa kulturowego i technologicznego, a jego wkład w naukę jest nieoceniony. Pełnił liczne prestiżowe funkcje naukowe w kraju i za granicą.

Miał żonę Marię, córkę Aleksandrę oraz syna Zbigniewa. Profesor Bronisław Zyska był wielkim miłośnikiem Chorzowa i jego historii, zawsze żywo zainteresowany miastem oraz wszelkimi jego kulturalnymi wydarzeniami, w których chętnie uczestniczył. Życzliwy, pogody, uśmiechnięty, skory do inspirujących rozmów na trwałe wpisał się w kulturową przestrzeń miasta .

Profesor Zyska zmarł w Chorzowie 10 czerwca 2006 r.

 

 

Źródło: Bronisław Zyska (1924-2006) – sylwetka i publikacje
https://www.bu.kul.pl/bronislaw-zyska-1924-2006-sylwetka-i-publikacje,art_11120.html