Wydanie Zeszytów Chorzowskich

Wydanie Zeszytów Chorzowskich – Feriae in officina ferraria

Założenia projektu

Realizowany w 2024 r. przez Muzeum Hutnictwa przy dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego projekt „Wydanie Zeszytów Chorzowskich – Feriae in officina ferraria” zakłada wydanie przez Muzeum Hutnictwa rocznika muzealnego jako kontynuacji dotychczasowych „Zeszytów Chorzowskich”, które publikowało Muzeum w Chorzowie w latach 1997-2021. Intencją inicjatorów projektu jest zachowanie dotychczasowego dorobku oraz rozszerzenie podejmowanej tematyki o treści uniwersalne, nowatorsko, atrakcyjnie prezentowane, nie tylko na miarę obowiązujących wymogów, ale z intencją dotarcia do szerokich kręgów w całym kraju, a także poza jego granicami.

Tradycje wydawnicze

W latach 1997 – 2021 w Muzeum w Chorzowie ukazało się 21 tomów „Zeszytów Chorzowskich”. W 2022 r. placówka połączona została z Muzeum Hutnictwa kontynuującym sięgające 1925 r. muzealnicze tradycje miasta, w tym także wydawnicze. W ukazującej się właśnie nowej odsłonie „Zeszyty Chorzowskie” zyskały podtytuł „Feriae in officina ferraria”, co jest nawiązaniem do XVII-wiecznego poematu Walentego Roździeńskiego Officina Ferraria, abo huta y warstat z kuźniami szlachetnego żelaza. Stanowi także grę słów, w które wpisane zostało zaproszenie do „odpoczynku w hucie” – spędzenia w niej wolnego czasu.

Nowa odsłona

Odnowiona formuła rocznika muzealnego wpisuje się w nową wizję i misję połączonych instytucji (Muzeum w Chorzowie oraz Muzeum Hutnictwa). Istnienie periodyku muzealnego o znaczącej wartości merytorycznej to wartość służąca budowaniu nowej społeczności wokół muzeum, kreująca nowa formę komunikacji z odwiedzającymi, co zasygnalizowane zostało również we wnioskach zrealizowanego przez Muzeum Hutnictwa w ubiegłym roku partycypacyjnego procesu „Oddział Od/Nowa”. Co nie mniej ważne to także wartość podnosząca znaczenie kultury industrialnej jako wartości o znacznym potencjale i zasługującej na ugruntowywanie związanej z nią pamięci oraz inspirującej kulturową przestrzeń współczesnej Polski.

Dźwięki industrii

W każdym numerze odnowionego rocznika etos hutniczy stanowić będzie punkt wyjścia dla rozważań o charakterze interdyscyplinarnym łączyć ma różnorodne formy i środki przekazu. W 2024 r. ukazał się 22 tom „Zeszytów Chorzowskich” zatytułowany „Dźwięki Industrii”. Poświęcony został brzmieniu i muzyce świata industrialnego i przez industrialność kreowanego. Ten numer „Zeszytów” to interdyscyplinarny namysł nad tym intrygującym zagadnieniem zarówno w postaci artykułów naukowych, jak i popularyzatorskich, eseistycznych oraz tekstów poetyckich.

Interdyscyplinarne spojrzenie

Zaproszenie do współpracy przyjęli znamienici autorzy reprezentujący różne ośrodki i dyscypliny: Ewa Caban; prof. Aleksandra Kunce, dr Patryk Filipowicz, Krystian Głuszka, prof. Julian Gembalski, prof. Jacek Pieprzyca, prof. Tadeusz Sławek, Grzegorz Kopaczewski, Olek König, Grzegorz Płonka, Michał Muszalik oraz Tomasz Wenklar. Redakcję naukową objął dr Jacek Kurek. Ozdobą wydania jest też prezentowany po raz pierwszy publicznie najnowszy cykl malarski Piotra Naliwajki: Tratatata. Słowo wstępne przygotował Adam Kowalski – Dyrektor Muzeum Hutnictwa. Nawiązując do tradycji „Zeszytów Chorzowskich” tom zamykają omówienia wybranych pozycji książkowych dotykających tematyki muzyki Śląska oraz kronika wydarzeń kulturalnych w mieście.

Książka dostępna jest w wydaniu elektronicznym tutaj.

Korzyści z realizacji projektu

Celem projektu jest m.in. upowszechnianie wiedzy o przestrzeniach industrialnych i postindustrialnych, zwrócenie uwagi Czytelników na wartość piękna wynikającego z obcowania ze światłem hutniczego ognia i ciemnościami kopalnianych korytarzy, zwiększenie zainteresowania czytelników powiązaniami rzeczywistości przemysłowej w horyzoncie kultury i sztuki.

Jednocześnie założeniem zadania jest wskazanie, że wielki przemysł, chociaż zdecydowanie się zmienił wciąż promieniuje na współczesność

Prapremiera

23 listopada podczas 3 urodzin Muzeum Hutnictwa odbyła się prapremiera internetowego wydania 22 tomu „Zeszytów Chorzowskich”, które w odnowionej formule zyskały podtytuł „Feriae in officina ferraria”, a poświęcone są „Dźwiękom industrii”. W spotkaniu udział wzięli autorzy tekstów: prof. Aleksandra Kunce, Ewa Caban, Krystian Gałuszka, Grzegorz Płonka, Olek Koenig, Grzegorz Kopaczewski. Głos zabrał też Piotr Naliwajko, twórca malarskiego cyklu Tratatata, będącego ozdobą tomu.

Oprowadzanie 3.12.2024 r

W ramach promocji 22 tomu „Zeszytów Chorzowskich. „Feriae in officina ferraria” nasze Muzeum odwiedzili uczniowie i nauczyciele Zespołu Szkolno-Przedszkolnego dla Dzieci Niesłyszących i Słabo Słyszących w Katowicach. Redaktor tomu dr Jacek Kurek oprowadził ich po wystawie stałej, wskazując na dźwięki huty – które, towarzysząc codziennej pracy hutników i hutniczek, kształtowały wyobraźnię Ślązaków i wpływały na powstającą tu kulturę. Goście mieli okazję zapoznać się z treścią „Zeszytów” zamieszczonych na naszej stronie internetowej.

Rozmowa dra Jacka Kurka i prof. Tadeusza Sławka o dźwiękach i szmerach

We współpracy z Miejską Biblioteką Publiczną w Chorzowie, 11 grudnia w filii nr 19 przy ul. Kilińskiego odbyła się promocja książkowego wydania 22. tomu „Zeszytów Chorzowskich. Feriae in officina ferraria”. Tłumaczone na język migowy wydarzenie otwarli dyrektor biblioteki Beata Kaczmarek oraz zastępca dyrektora Muzeum Hutnictwa dr Adam Hajduga Zaplanowany wykład prof. Tadeusza Sławka i jego rozmowa z Jackiem Kurkiem, redaktorem tomu zmieniły się w spontaniczne spotkanie z innymi autorami obecnymi na sali: Ewą Caban prof. Julianem Gembalskim, prof. Jackiem Pieprzycą, dr. Patrykiem Filipowiczem, Michałem Muszalikiem oraz Czesławem Polańskim – autorem zdjęcia umieszczonego na okładce. Rozmowa – zawartość tomu mając jako punkt wyjścia – otwierała również nowe horyzonty w zrozumieniu świata dźwięków w przestrzeni industrialnej i postindustrialnej.

Wydanie książkowe

Poza wydaniem elektronicznym przygotowaliśmy wydanie papierowe tomu, które dostępne będzie przede wszystkim w bibliotekach i instytucjach kultury w regionie i poza nim. Niewielki nakład został także przekazany zainteresowanym gościom muzeum. Dzięki środkom pozyskanym z MKiDN wszyscy zainteresowani otrzymali egzemplarze bezpłatnie.